‘Ik ben een laatbloeier’. Met die woorden trapt designer Gerd Couckhuyt (°1970) bij het begin van een interview meteen een open deur in. De sympathieke West-Vlaming zette z’n eerste echte stappen in designmiddens dan ook pas op z’n 29ste. Al dient het gezegd dat Couckhuyt op die leeftijd allerminst onbeslagen het vaak gladde designijs betrad, met zowel professionele ervaringen als diepgaande artistieke zelfontplooiing als broodnodige bagage.
Met twee Red Dot Awards en een Henry Van de Velde-label achten we het rijpingsproces van de zelfverklaarde laatbloeier voltooid, in tegenstelling tot z’n eigen honger naar het ontwerpen van vaak futuristische hoogwaardige designs. Op de vooravond van het Antwerpse designparcours A.track kregen we bij Concept Gallery de kans om een gesprek aan te knopen met de ontwerper voor merken als Modular, Estrikor, Wildspirit, Serax, Manutti, ImagiLights of MiaCara.
- Het traject
- Designer in bijberoep
- De stap naar fulltime
- Het conflict tussen ontwerp & maakbaarheid
- Red dot awards
- Voorliefde voor lifestyle
- Naam van designer nog al te vaak op achtergrond
- Advies aan beginnende designers
Het traject
“Op de schoolbanken was ik een speelvogel”, bekent de openhartige Couckhuyt meteen. “Studeren was niet m’n favoriete bezigheid. Op heel jonge leeftijd ging ik dan ook aan slag bij Bekaert Engineering als mechanicus en nadien ook als elektricien. Na een aantal jaren wist ik echter dat dit niet was wat ik nastreefde. Bovendien raakte ik al vroeg – op m’n 18de – geprikkeld door interieurvormgeving, door geregeld mee te gaan met een vriend die verfde.”
Niet veel later besloot Couckhuyt ook kunstacademie te volgen. “Vooral omdat ik toen naar mijn mening nog niet goed genoeg kon schetsen. Het eerste jaar leken m’n schetsen wel op die van een kind van 3 jaar!” Na de kunstacademie besloot de gedreven West-Vlaming ook nog een avondopleiding interieurvormgeving te volgen.
In zowel deze opleiding als de lessen in de kunstacademie wist Couckhuyt heel wat ervaring op te doen in het werken met een brede waaier aan verschillende materialen. “Het ging voornamelijk om schetsen & schilderen, maar met de keramiekklas vlak naast de onze, gebeurde het niet zelden dat we ook met hun bakoventjes aan de slag gingen om iets af te bakken in klei.”
Uiteindelijk zou de aspirant-vormgever 5 jaar tekenen & schilderen volgen, en nadien nog eens 5 jaar beeldhouwkunst, opleidingen die hij ook nog aanvulde met cursussen voor binnenhuisvormgeving en verlichtingsconsulent.
Gerd Couckhuyt:“Had ik een ander traject bewandeld, was ik beslist een andere ontwerper, wellicht minder veelzijdig, dan ik nu ben.”
Designer in bijberoep
Gestuwd door een voorliefde voor productdesign, besloot Couckhuyt op z’n 29ste aan de slag te gaan als designer, zij het dan in bijberoep.
“Een van de eerste opdrachten, in 2000, was de restyling van een avant-garde woning uit Kortemark (foto’s hierboven), waarvoor ik nagenoeg alles op de meubels na ontwierp. Dus inclusief de lichtschakelaars, stukken die al waren voorzien van ledlicht en waar m’n logo in stond gegraveerd. Een meer dan leerrijke ervaring…”
In 2005 nam Couckhuyt ook de bowling in Diepenbeek voor z’n rekening, in 2007 volgde onder meer de Roeselaarse schoenenzaak Claire. (De resultaten van beide projecten zie je hieronder)
De stap naar fulltime
“Na drie jaar besloot ik me voortaan ook fulltime bezig te houden met interieurinrichting en-vormgeving, en productontwerp.” Een geslaagde zet, zo blijkt, want de trein dendert sindsdien aan een razend tempo verder. “Gezien de geboekte successen in productontwerp, neigt de balans van gespendeerde tijd op vandaag al over naar ruim 80%, tegenover slechts een vijfde van de tijd voor interieurontwerp. Niet zelden ontstaan die ontwerpen of ideeën ’s nachts. Ik ben een hele slechte slaper, en tijdens de nacht denk ik dan ook vaak aan nieuwe vormtaal, technologieën, materialen…”
Maakbaarheid
Het maakt de uitvoerder naar eigen zeggen niet echt uit of hij een nauw afgebakende opdracht krijgt, of eerder carte blanche. “Wel is het zo dat een strakke opgave de uiteindelijke opdracht wat makkelijker maakt. Ik begin telkens met het schetsen van bepaalde ideeëngangen, die ik vervolgens aftoets bij de opdrachtgever. ”
Vele designers struikelen over de maakbaarheid van hun ontwerp. Ze schetsen een prachtig esthetisch ontwerp, maar zijn zich zelden bewust van de maakbaarheid, iets waar Couckhuyt geen problemen mee heeft. “Gezien het feit dat ik een technische functie invulde bij Bekaert Engineering, en ook bij beeldhouwen vaak geconfronteerd werd met ontmallingen, slaag ik er perfect in mooie maar ook maakbare producten te designen.”
De sympathieke Couckhuyt is ook z’n omgeving erkentelijk. “Productontwerp doe je immers nooit alleen. Door met de juiste mensen samen te werken, slaag je er beter in bepaalde moeilijke klippen te ronden. M’n beste ervaring in die optiek ligt bij Modular. De Izar was indertijd het eerste product waar Modular zoveel in investeerde, en niet toevallig is ook de Vaeder tot stand gekomen met diezelfde persoon vanuit R&D als bij de Izar. De wisselwerking verloopt zo optimaal, en we komen allebei verrijkt uit dat proces.”
Voor het merk Imagilights schiep Couckhuyt onder meer deze serveer- en koelemmer voor champagne. Nooit zal de fles bubbels nog aan je aandacht ontsnappen. Deze eye-catcher is immers voorzien van rgb ledverlichting, waarmee je het stuk naar wens kan voorzien van een van de vele kleuropties (tot 160.000 kleuren!). Ook de effecten en de helderheid van dit licht valt perfect aan te passen. Eens opgeladen kan dit hippe item tot ongeveer 60 uren licht in de duisternis brengen.
Red dot awards
Het loopt intussen hard voor Couckhuyt. In 2014 wist de designer voor het eerst een Red Dot Award binnen te halen, meer bepaald met de reeks Elements voor Manutti. “Ik was erg tevreden met die erkenning, al moet ik eerlijk bekennen dat de ontwikkeling zelf geen sinecure was. Het was een langlopend en bijgevolg ook prijzig proces, maar het resultaat toont zich intussen voor Manutti erg succesvol.” Ook de Moon-collectie, die eigenlijk al bestaat sinds 2004, werd dit jaar opgefrist.
Na die eerste erkenning volgde amper een jaar na datum een tweede Red Dot Award. Niet voor buitenmeubilair deze keer, maar voor twee behoorlijk atypische producten, namelijk het stijlvolle hondenbed Letto dayBed en dito opbergmodule voor de accessoires van de hond. De opdracht kwam er van de Duitse firma MiaCara.
Voorliefde voor lifestyle
Tafellampen, plafond- en wandverlichting, meubilair, ijsemmers, maar ook serviezen en een mand voor honden… Het hoeft geen betoog dat de designer Couckhuyt niet in een hokje te duwen valt. Op de vraag of hij echter een voorliefde heeft voor het design van bijvoorbeeld verlichting, antwoordt Couckhuyt negatief. “Hoewel ik weldegelijk hou van het ontwerpen van verlichting, is het niet zo dat ik een bepaalde categorie van producten nastreef. Het is eerder een zekere stroming die me aanspreekt. Alles wat lifestyle aangaat, heeft m’n aandacht, of het nu gaat om kleine of grote producten…” Een mooi voorbeeld hiervan is het servies Bond dat Couckhuyt recent creëerde voor het Antwerpse Serax.
“In vormtaal denk ik dat ik iets heel unieks wist te ontwerpen in erg dun porselein”, meent Couckhuyt. “Ik wou een heel vlak bord creëren, dat dicht bij de tafel komt te liggen, maar toch nog gemakkelijk is om op te dienen. Vandaar de ronde vorm met de oplichtende ‘flap’. Het maakt het ook eenvoudiger voor zowel de kok die het voedsel op het bord dresseert, als de persoon die opdient: ze weten beiden dat het bord telkens op één manier zal komen te staan.”
Gerd Couckhuyt:“Het is altijd een uitdaging voor me om een bepaald gebruiksvoorwerp een eigen handtekening te bieden, die getuigt van een persoonlijke interpretatie. Bij het ontwerpen ga ik niet op zoek bij bepaalde merken welke stukken er het meest aanslaan, neen, ik probeer unieke stukken te creëren die het dichtst aansluiten op mijn persoonlijke visie. Het gebeurt vaak dat we (het bureau van Couckhuyt) de vraag krijgen om een stuk te ontwikkelen voor bijvoorbeeld een horecazaak, en dat dit product pas later opgepikt wordt door een fabrikant.“Het is altijd een uitdaging voor me om een bepaald gebruiksvoorwerp een eigen handtekening te bieden, die getuigt van een persoonlijke interpretatie.”
Een mooi voorbeeld hiervan is de stoel die de getalenteerde designer bedacht voor Hotel Messeyne in Kortrijk, een eigen interpretatie van de klassieke jaren ’50 restaurantstoel. De initiële opdracht resulteerde uiteindelijk in een nieuwe collectie van stoelen voor de Izegemse firma Durlet.
Merknaam boven naam van de designer
“Ik vind het jammer dat we ons als Belgische designers te weinig weten te onderscheiden, terwijl we in principe over de beste troeven van zowel het Noorden als van het Zuiden beschikken. Het strakke technische & verfijnde kunnen we net zo goed als de Noorderlingen, terwijl we ons ook perfect het frivole & kleurrijke eigen maken.”
“Bovendien heerst er in zowel het Noorden als in Zuid-Europa ook een personencultus rond designers, wat bij ons vreemdgenoeg niet het geval is. En als het dan toch gebeurt, komt die echt globale erkenning er vaak pas postuum. Zoals het geval was bij Jules Wabbes (hoewel hij wel een Zilveren Medaille op de Triënnale van Milaan in ’57 binnenhaalde). Terwijl Scandinavische of Italiaanse designers al bij leven op het voorplan worden gezet.”
Die mentaliteit is in België nog steeds merkbaar, meent Couckhuyt. “De familiebedrijven die in België nog steeds sterk vertegenwoordigd zijn, kiezen er nog steeds vooral voor de merknaam naar voor te schuiven, en slechts zelden de designer te vermelden of prominenter naar voor te brengen. Al lijkt er verandering op til te zijn…”
Gerd Couckhuyt:“De wereld is kleiner dan voorheen. Zo zijn er Scandinavische designers die voor Italiaanse bedrijven werken, en omgekeerd. Het spelletje wordt voortaan mondiaal gespeeld, en hier moeten ook de Belgische bedrijven in mee.”“Als ik me niet kan verpersoonlijken met het DNA van een bepaalde opdrachtgever, dan ga ik absoluut de opdracht voor dat merk ook weigeren.”
Ook wat de potentiële partnerships betreft, is Couckhuyt rechtuit. “Als we de verkennende gesprekken aanvatten, dan bestudeer ik het DNA van het bedrijf in kwestie, om me ervan te vergewissen dat het in hun aard ligt om de designer die erkenning te geven. Als ik me niet kan verpersoonlijken met een bepaald merk, dan ga ik absoluut de opdracht weigeren.”
Couckhuyt wijst de weg
Aan de jonge aspirant-designers die de deur tot het professionele designwereldje proberen open te wrikken, kan Couckhuyt een eensluidende boodschap meegeven: “Werk hard en geloof in jezelf! En wanneer je die opportuniteit krijgt om je te bewijzen, grijp deze dan met beide handen. Ook nu nog is iedere kans, iedere opdracht voor mij een mogelijkheid om me opnieuw te bewijzen, en waar ik dan ook voor de volle honderd procent voor ga. Ik ga altijd op zoek naar de moeilijkste oplossing om de opdracht tot een goed einde te brengen.”
